Δοκιμή Yamaha MT-09 Y-AMT 2024: Το επόμενο βήμα

Γράφει ο Ηλίας Μπόσμος  //  06.12.2024

Η εταιρεία των τριών διαπασών επέλεξε να εξοπλίσει με το Y-AMT το μοντέλο το οποίο έχει γίνει συνώνυμο με τη διασκέδαση, θέλοντας να σπάσει τα ταμπού ετών

Φωτογραφίες: Κώστας Αφαντενός

Έχουν περάσει 11 χρόνια από τότε που η Yamaha έκανε την έκπληξη και παρουσίασε το MT-09. Τρικύλινδρη ροπή, άνετη θέση οδήγησης και μια όχι και τόσο καλά κρυμμένη διάθεση για τεντιμποϊσμούς, έφεραν πάνω από 100.000 πωλήσεις, μόνο στην Ευρώπη. Είναι ξεκάθαρο ότι αυτή η μοτοσυκλέτα έχει γίνει ήδη ένα από τα πιο εμβληματικά μοντέλα της εταιρείας των τριών διαπασών, με το βάρος της εξέλιξης του εκάστοτε μοντέλου να είναι αρκετά βαρύ για τους Ιάπωνες μηχανικούς. Ευτυχώς η Yamaha φαίνεται να ακούει τις επιθυμίες του αγοραστικού της κοινού και να παρουσιάζει τις αλλαγές που οι πελάτες (ή οι υποψήφιοι πελάτες) της θέλουν. Κάπως έτσι λοιπόν, η τρικύλινδρη (και πιο καλοπουλημένη παγκοσμίως) βερσιόν της «σκοτεινής πλευράς της Ιαπωνίας» ενηλικιώθηκε και από ατίθασο πουλάρι μετατρέπεται από γενιά σε γενιά σε πιο ολοκληρωμένη roadster, χωρίς να ξεχνά το βασικό κόνσεπτ: τη διασκέδαση!

Για το 2024 μπορεί να μην έχουμε αλλαγές σε κινητήρα, πλαίσιο και ψαλίδι, έχουμε όμως αρκετές άλλες βελτιώσεις, με βασικότερες (κατά τη γνώμη μας) την πιο επιθετική θέση οδήγησης και τις διαφορετικές ρυθμίσεις στις αναρτήσεις. Η εταιρεία δηλαδή προχώρησε σε αυτό το οποίο έκαναν κάποιοι πελάτες από μόνοι τους: «κατέβαζαν το μηχανάκι μπροστά για να πατάει καλύτερα», αφού παλαιότερα, στο γενναίο χούφτωμα του γκαζιού περισσότερο θύμιζε stunt bike παρά streetfighter. Μεγάλη αρετή το να ξέρεις να αφουγκράζεσαι, ειδικά όταν μιλάμε για εργοστάσια-κολοσσούς, καθώς ως γνωστόν, όντας κολοσσός συνήθως εκτός από τεράστιος … είσαι και δυσκίνητος.

Πάμε λοιπόν να δούμε μερικές από τις αλλαγές. Νέος είναι ο προβολέας LED-με αισθητική Iron Man, το πίσω φως, το ρεζερβουάρ αλλά και το φίλτρο αέρα με τις νέας σχεδίασης εισαγωγές αέρα που ενισχύονται από «ηχεία» και τα οποία χαρίζουν μια εκπληκτική ηχητική πανδαισία στους ψηλούς ρυθμούς περιστροφής-ναι, ο CP3 παραμένει μια από τις καλύτερες «μπάντες» του μοτοσυκλετιστικού κόσμου. Τα μαρσπιέ του αναβάτη ήρθαν πιο πίσω κατά 30,6mm. και πιο πάνω κατά 9,5mm., με δυνατότητα ρύθμισης σε δύο θέσεις, ενώ το τιμόνι κατέβηκε κατά 34.4mm και ήρθε πιο κοντά στο αναβάτη κατά 1.5mm, χαρίζοντας ένα πιο σπορ τρίγωνο, χωρίς να αφαιρούνται πόντοι από τη χρηστικότητα.

Νέο το πεντάλ του πίσω φρένου, πλέον έχουμε μεγαλύτερο κόψιμο τιμονιού κατά 3.3°, ξεχωριστή θέση αναβάτη και συνεπιβάτη -που σου επιτρέπει να βρίσκεις κόντρα στις επιταχύνσεις αλλά και να μην επιβαρύνεις (λανθασμένα) το τιμόνι στα πολλά- φυσικά για τη νέα σέλα χρειάστηκε ο επανασχεδιασμός του υποπλαισίου. Μπροστά έχουμε ακτινική της Brembo, ενώ το πιρούνι KYB 41 χιλ. είναι πλήρως ρυθμιζόμενο ως προς την προφόρτιση, τη συμπίεση και την απόσβεση επαναφοράς και πλέον διαθέτει νέο ελατήριο. Νέος και ο σχεδιασμός του μοχλικού του αμορτισέρ, η πλήρως έγχρωμη οθόνη TFT 5" αλλά και οι διακόπτες, με το joystick να κυριαρχεί. Cruise Control, φλας με απαλή λειτουργία (αναβοσβήνουν τρεις φορές βοηθώντας σε αλλαγή λωρίδας) αλλά και αυτόματης ακύρωσης (15 δευτερόλεπτα και μέχρι να διανύσει η μοτοσυκλέτα περισσότερα από 150 μέτρα), Emergency Stop Signal (αναβοσβήνουν τα φλας σε απότομο φρενάρισμα για να ειδοποιηθούν οι οδηγοί που ακολουθούν) κάνουν τη συμβίωση πιο εύκολη, ενώ η επιλογή των προγραμμάτων οδήγησης “Sport”, “Street”, “Rain”, “Custom 1” και “Custom 2” γίνεται μέσα σε ελάχιστο χρόνο ακόμα και εν κινήσει (με κλειστό γκάζι) μέσω του μπουτόν στο δεξί χέρι.

Όλα τα παραπάνω έχουν να κάνουν με τη νέα MT-09, τόσο στην έκδοση με το παραδοσιακό κιβώτιο ταχυτήτων, όσο και στην έκδοση Y-AMT. Πλην του keyless συστήματος με το οποίο διατίθεται μόνο η έκδοση χωρίς αριστερή μανέτα, άλλες διαφορές δεν υπάρχουν.

Πάμε όμως στο κυρίως πιάτο.

Το Yamaha Automated Manual Transmission (Y-AMT εν συντομία) είναι η σκακιστική κίνηση της Yamaha στη συνεχώς αυξανόμενη ζήτηση του αγοραστικού κοινού για αυτόματα και αυτοματοποιημένα κιβώτια ταχυτήτων. Η BMW και η KTM επενδύουν σε αυτές τις τεχνολογίες, ενώ φυσικά εδώ και αρκετά χρόνια η Honda σχεδόν έχει γίνει συνώνυμη με τις (ημι)αυτόματες μοτοσυκλέτες μέσω των DCT κιβωτίων-ενώ από φέτος μας έδειξε και το εξαιρετικό E-Clutch. Βέβαια, οι παλαιότεροι ή οι καλά διαβασμένοι ίσως θυμούνται ότι η Yamaha δεν είδε φως και μπήκε, αφού ήδη από το 2006 είχε παρουσιάσει μια ημιαυτόματη μοτοσυκλέτα, το FJR1300AE (το 2017 έκανε την εμφάνιση του και το τρικύλινδρο buggy YXZ1000R με paddles και χωρίς συμπλέκτη). Όμως αυτή τη φορά, πιάνει από αλλού το θέμα, επιλέγοντας να εξοπλίσει με αυτό το σύστημα μια μοτοσυκλέτα η οποία χαρίζει κιλά διασκέδασης, τονίζοντας ότι ακόμα και ένα μοντέλο με ισχυρό fun factor χαρακτήρα μπορεί να κυκλοφορεί χωρίς αριστερή μανέτα και λεβιέ ταχυτήτων και ότι δεν είναι αποκλειστικό προνόμιο μοτοσυκλετών τουρισμού. Η συνέχεια λίγο-πολύ γνωστή, αφού λίγες εβδομάδες μετά, κατά τη διάρκεια της EICMA, η Yamaha μας έδειξε όλες τις εκδόσεις του Tracer 9 με Y-AMT αλλά και το ΜΤ-07 και το μόνο σίγουρο είναι ότι θα το δούμε και σε άλλα μοντέλα.

Η φιλοσοφία του Y-AMT είναι απλή αλλά έξυπνη. Με μια προσθήκη ηλεκτρομοτέρ για τον συμπλέκτη και τον επιλογέα ταχυτήτων έχουμε μια μονάδα ηλεκτρονικού ελέγχου η οποία συνεργάζεται με την IMU έξι αξόνων και το ride-by-wire. Οι δύο μικροί μηχανισμοί οι οποίοι βρίσκονται εκατέρωθεν του μοτέρ και ζυγίζουν μόλις 2,4kg, χαρίζουν την πολυτέλεια στον αναβάτη να επιλέξει μεταξύ αυτόματης και χειροκίνητης λειτουργίας, μέσω ενός κουμπιού που βρίσκεται στον δεξί δείκτη και θυμίζει σινιάλο φώτων. ΜΤ για χειροκίνητη λειτοργία και ΑΤ για αυτόματη. Η μοναδική διαφορά σε σχέση με ένα συμβατικό κιβώτιο είναι ότι η νεκρά έχει «κατέβει» κάτω από την πρώτη, έτσι έχουμε N-1-2-3-4-5-6. Για λόγους ασφαλείας, η μοτοσυκλέτα μπορεί να τεθεί σε λειτουργία μόνο έχοντας νεκρά ή με ταχύτητα με κλειστό στάντ και πατώντας ένα από τα δύο φρένα, ενώ όταν παρκάρετε μπορείτε να αφήσετε ταχύτητα μέσα για να μην κυλήσει προς τα πίσω όταν βρίσκεται σε κατηφόρα. Καθώς δεν υπάρχει λεβιέ ταχυτήτων για να βγάλεις ταχύτητα από παρκαρισμένο Y-AMT και για να βάλεις νεκρά θα πρέπει να γυρίσεις τον keyless διακόπτη στο “On”, στην πράξη αυτό σημαίνει ότι η κλοπή της δεν είναι και τόσο εύκολη υπόθεση, αφού ακόμα και αν κάποιος σπάσει το τιμόνι, θα έχει μια μοτοσυκλέτα με μπλοκαρισμένη πίσω ρόδα.

Στο αριστερό γκριπ βρίσκεται ο διακόπτης «See-Saw», ο οποίος αξίζει ειδικής μνείας, ειδικά το εμπρός μπουτόν, λόγω της εξαιρετικής εργονομίας. Μέσω ενός «+» το οποίο πατάς με τον δείκτη και μέσω ενός «-», που πιέζεις με τον αντίχειρα, μπορείς να ανεβάζεις και να κατεβάζεις ταχύτητα αντίστοιχα. Τη διαφορά όμως κάνει το γεγονός ότι όταν «διώξεις» το +, δηλαδή το πατήσεις από πίσω, το σύστημα κατεβάζει ταχύτητες. Η σχεδίαση αλλά και η εκτέλεση του «See-Saw» είναι τουλάχιστον εντυπωσιακή. Έχοντας μάθει εδώ και χρόνια να κινούμαστε με το ένα δάκτυλο στην αριστερή μανέτα (αντίστοιχα και στη δεξιά), οι σχεδιαστές της Yamaha πάτησαν πάνω σε αυτό και έφτιαξαν ένα μπουτόν το οποίο πάντοτε το βρίσκεις με ελάχιστη προσπάθεια (ακόμα και με χοντρό γάντι) όποτε θες να ανεβάσεις ή να κατεβάσεις ταχύτητα.

Το τρίτης γενιάς Quickshifter χαρίζει αλλαγές ταχυτήτων σε μόλις 0,1 δευτερόλεπτα, κάτι το οποίο στην πράξη σημαίνει ότι το Y-AMT πετυχαίνει καλύτερες επιταχύνσεις και ρεπρίζ από την έκδοση με συμπλέκτη τόσο σε απόλυτα νούμερα όσο και σε αίσθηση. Με τα σχεδόν 120 τρικύλινδρα άλογα να καλπάζουν, τον αριστερό δείκτη να ανεβάζει σχέσεις λες και παίζεις playstation, το φιλτροκούτι να ξεφυσά και τη «βελόνα» να βρίσκεται μονίμως στην ωφέλιμη περιοχή, το ΜΤ-09 όχι μόνο συνεχίζει να είναι μια απολαυστική μοτοσυκλέτα αλλά αποτελεί και μια πρωτόγνωρη εμπειρία. Σίγουρα υπάρχουν (κατά πολύ) δυνατότερες μοτοσυκλέτες, με εξωπραγματικές ρεπρίζ, όμως το να αλλάζεις ταχύτητες τόσο γρήγορα, με ένα (κυριολεκτικά) χειροκίνητο quickshifter είναι μια νέα εμπειρία. Φυσικά το σύστημα απορρίπτει προσπάθειες αλλαγής ταχυτήτων οι οποίες θα δημιουργούσαν πρόβλημα-δεν μπορείς να βάλεις 6η με 30km/h, ούτε να κατεβάσεις 1η με 150.

Οι επιλογές με αυτόματη λειτουργία είναι δύο, η D και η D+ (αν και δεν θα λέγαμε όχι και σε μια D++). Η πρώτη επιλέγει σχέσεις σε μικρότερο φάσμα στροφών, για μια πιο smooth, «βολταδόρικη», commuting λειτουργία, ενώ η δεύτερη είναι σαφώς πιο σπορ, αλλάζοντας τις ταχύτητες σε υψηλότερες στροφές. Εξαιρετικά σημαντικό είναι το γεγονός ότι δεν υπάρχει προκαθορισμένη ταχύτητα όπου η μοτοσυκλέτα θα βάλει π.χ. 2α. Σε άλλα χιλιόμετρα θα ανεβάσει αν ξεκινήσεις από τα φανάρια με το 1/3 του γκαζιού και σε άλλα αν χουφτώσεις το γκάζι και ξεκινήσεις δυνατά, αφού το Υ-AMT συνεργάζεται με το ride by wire. Ανηφορίζοντας πίσω από ένα φορτηγό το οποίο αγκομαχά με 30km/h δεν θα έχεις για μισό χιλιόμετρο 1η και αντίστοιχα δεν θα χουφτώσεις το γκάζι στο φανάρι και στα 30km/h θα σου κουμπώσει 2α.

Φυσικά, ανά πάσα στιγμή μπορείς να παρέμβεις στην αυτόματη λειτουργία και να ανεβάσεις ή να κατεβάσεις, π.χ. είσαι με 4η και θες να κάνεις προσπέραση, αν και είναι ελάχιστες οι περιπτώσεις που θα ήθελες παραπάνω δύναμη για προσπέραση λόγω του ελαστικού και ροπάτου κινητήρα των 900cc.
Οδηγώντας το ΜΤ-09 γίνεται ξεκάθαρο ότι έχουν γραφτεί άπειρα χιλιόμετρα από τους αναβάτες εξέλιξης σε πραγματικές συνθήκες και δεν είναι ένα σύστημα καθαρά και μόνο «κομπιουτερίστικο». Υπάρχουν περιπτώσεις όπου θα «διαφωνήσεις» με την επιλογή σχέσης που έκανε (βλ. κατηφορικό στροφιλίκι), όμως σε γενικές γραμμές είναι εξαιρετικά καλοσχεδιασμένο σύστημα, ειδικά αν σκεφτείς ότι ουσιαστικά είναι πρώτης γενιάς. Μπορεί να μην έχει τη βελούδινη λειτουργία ενός DCT και περισσότερο να θυμίζει μοτοσυκλέτα χωρίς συμπλέκτη και με quickshifter στο χέρι, όμως δεν νομίζω ότι υπάρχει εκεί έξω κάποιος ο οποίος θα προτιμούσε ένα MT-09 με διπλό συμπλέκτη και είκοσι κιλά έξτρα.

Προσωπικά, αυτές τις δύο εβδομάδες που φιλοξενηθήκαμε στη σέλα του Yamaha περάσαμε τον περισσότερο χρόνο στη χειροκίνητη λειτουργία, τόσο κατά την κίνηση στην πόλη όσο και στα στροφιλίκια και τη σπορ οδήγηση. Οι αυτόματες λειτουργίες έχουν χωρίς καμία αμφιβολία τρομερό ενδιαφέρον (και για μια ολοκληρωμένη δοκιμή περάσαμε αρκετά χιλιόμετρα μαζί τους), όμως όταν έχεις τα πλεονεκτήματα αυτού του κινητήρα σε συνδυασμό με αλλαγές σε 0,1δευτ., μάλλον τις περισσότερες φορές θα χρησιμοποιείς τις αυτόματες λειτουργίες «εγκυκλοπαιδικά» ή «για παρέα». Και εξηγούμαστε: στην κίνηση, απαλλαγμένος από τη χρήση συμπλέκτη μπορείς να κινείσαι όλη μέρα με μια «γλυκειά» 2α, αφού τα τρικύλινδρα μοτέρ είναι (για πολλούς αλλά και για εμένα) η χρυσή τομή των κινητήρων, όπου συνδυάζονται η ροπή, η ελαστικότητα και το μεγάλο φάσμα στροφών. Χάρη σε αυτό το σύστημα, οποιαδήποτε στιγμή μπορείς με την ελάχιστη μυική προσπάθεια (μόνο το άνοιγμα των ματιών θα ήθελε λιγότερη συμμετοχή από μέρους μας) να ανεβάσεις 3η ή να επιστρέψεις στη 2α-ενώ όταν έρθει η στιγμή θα κατεβάσει 1η από μόνο του. Το ίδιο συμβαίνει και στο στροφιλίκι. Ελέγχοντας τη σχέση στο κιβώτιο με τον πιο εύκολο τρόπο (όσο κόπο θέλει και το σινιάλο με τη μεγάλη σκάλα), γνωρίζεις πάντοτε πόσο φρένο κινητήρα θα έχεις πριν την είσοδο της στροφής, ενώ η χαρά της συμμετοχής στην οδήγηση είναι σαφώς μεγαλύτερη.

Με το νέο Y-AMT η Yamaha κλείνει το μάτι σε όσους αναβάτες έχουν καλομάθει με scooter υψηλών επιδόσεων και (ημι)αυτόματες μοτοσυκλέτες. Απευθύνεται όχι μόνο σε όσους, για τους δικούς τους λόγους, θεωρούν τον συμπλέκτη αποτρεπτικό, πολύπλοκο, ντεμοντέ ή περιττό αλλά και σε έμπειρους αναβάτες χωρίς ταμπού, αφού κουβαλάει 100% τον εκρηκτικό χαρακτήρα του μοντέλου και δεν αλλάζει, ούτε φιλτράρει την «αναλογική» αίσθηση ενός ΜΤ-09.

Την ίδια στιγμή όμως γίνεται πιο προσβάσιμη σε νέους αναβάτες ενώ προσφέρει νέες εμπειρίες σε όσους είναι έτοιμοι να δοκιμάσουν κάτι καινούριο και να ανατρέψουν παραδοσιακές αντιλήψεις για το πως πρέπει να είναι μια σπορ μοτοσυκλέτα-και όλα αυτά με το κόστος αγοράς να ανεβαίνει (μόλις) κατά 600ευρώ.

Ευχαριστούμε τη Ξενάκης Moto (Ρόδου-Λίνδου και Λυκίας, Ρόδος) για την παραχώγηση της Yamaha ΜΤ-09 Y-AMT για τις ανάγκες της δοκιμής. Όσοι ενδιαφερόμενοι επιθυμούν, μπορούν να οδηγήσουν ένα MT-09 Y-AMT στους επίσημους αντιπροσώπους της Yamaha σε όλη την Ελλάδα. 

Εξοπλισμός Αναβάτη Moto Market
Κράνος: Caberg Avalon X Punk
Μπουφάν: Nordcode Dust
Γάντια:Nordcode X-2
Μποτάκια: Eleveit Town Air