ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΑΓΡΙΟΥΣ: Bilbao TT

19.05.2020

«Ο πρώτος αγώνας έγινε μόλις κατασκευάστηκε η δεύτερη μοτοσυκλέτα» λένε με αρκετή δόση χιούμορ κάτι ωραίοι τύποι με κιτρινισμένες μουστάκες και ξεβαμμένα δερμάτινα και μάλλον δεν έχουν άδικο

Κείμενο: thevintagent.com

Οι αγκωνιές στις εισόδους των στροφών άρχισαν κάπου στα τέλη 19ου-αρχές 20ου αιώνα όταν ο γείτονας μόλις είχε αγοράσει ένα περίεργο ποδήλατο που έφτυνε καπνούς και έκανε φασαρία.

Η ανάγκη για επιβολή ορίων ταχύτητας ήρθε νωρίς στις βιομηχανοποιημένες χώρες και έτσι στην Μεγάλη Βρετανία το όριο το 1903 ήταν μόλις 35km/h. Πίστες ταχύτητας δεν υπήρχαν ακόμα, άδεια για να διοργανώσουν αγώνες εκεί δεν τους έδιναν εύκολα οπότε οι Άγγλοι αποφασίζουν το 1907 να μαζέψουν τα μπογαλάκια τους και να πάνε να τρέξουν σε ένα μικρό νησί ανάμεσα στην Αγγλία και την Ιρλανδία με δικό του Κοινοβούλιο και κανόνες: το ξακουστό πλέον και συνώνυμο της αγάπης για τη μοτοσυκλέτα, Isle of Man.

Στις 10 Ιουνίου του 1970 ο Santiago Herrero (ένας από τους σπουδαιότερους Ισπανούς αναβάτες με νίκες στα GP) σκοτώθηκε στο ΤΤ του Ιsle of Man, κάτι που συγκλόνισε τη μοτοσυκλετιστική κοινότητα του Μπιλμπάο όπου ήταν ιδιαίτερα αγαπητός. Όμως η ιστορία της αγάπης των Βάσκων για τη μοτοσυκλέτα πάει πολύ πιο πίσω. Το 1914, ο Pedro Sorriguieta και ο Luis Arana αγωνίζονται στο ΙΟΜΤΤ, αφού έχουν ιδρύσει μαζί με άλλους αναβάτες το Bilbao Sports Club, που στόχο είχε την ανάπτυξη του μοτοσυκλετισμού. O Sorriguieta ήταν ένας ταχύτατος αλλά smooth αναβάτης-ίσως ο John McGuinness της εποχής-ενώ ο Luis Arana ήταν εξωστρεφής και με τρομερά επιθετικό, εκρηκτικό στυλ-τόσο εκρηκτικό που οι μοτοσυκλέτες του (όπως και το Fireblade του Guy Martin το 2010) συχνά-πυκνά γίνονταν «fireball».

Οι δύο αυτοί αναβάτες ήταν βέβαια οι πιονέροι του μοτοσυκλετισμού στη Χώρα των Βάσκων μαζί με τον Rodolfo Cardenal (ράφτη στο επάγγελμα και πρωταθλητή Ισπανίας το 1915), τον οδοντίατρο Oswaldo Filippini, τον μηχανικό Alejandro Arteche, τον Eduardo Rubio, τον Fernando Ripalda, τον Juan Palacio και τον Luis Bejarano Μurga. Aς μείνουμε λίγο στον τελευταίο. Ο Luis Bejarano γεννήθηκε στη Χώρα των Βάσκων το 1900 και κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’20 αγωνιζόταν με τις καλύτερες μοτοσυκλέτες της εποχής. Λίγα χρόνια μετά μετακομίζει στο Μπρίστολ της Αγγλίας για να εργαστεί στο εργοστάσιο της Douglas, ενώ το 1931 αποφασίζει να γίνει αντιπρόσωπος των βρετανικών μοτοσυκλετών στο Μπιλμπάο αλλά και να τις συναρμολογεί στη γενέτειρα του, όμως ο Ισπανικός Εμφύλιος άλλαξε τα σχέδια του. Το 1943 θα ιδρύσει την LBM (Luis Bejarano Murga) ενώ το 1947 θα την μετονομάσει σε Lube (χρησιμοποιώντας τα δύο πρώτα γράμματα του Luis Bejarano). Η Lube θα μείνει τελικά στην ιστορία ως μια από τις σημαντικότερες ισπανικές βιομηχανίες μοτοσυκλετών, μαζί με την Montesa και την Bultaco.

Η Peña Motorista ιδρύεται το 1926 και έναν χρόνο μετά αποκτά επίσημο χαρακτήρα. Το 1928 οργανώνει τις πρώτες ανεπίσημες δοκιμές, κάτι που θα ξυπνήσει το μοτοσυκλετιστικό κοινό. Το 1929 η βασκική λέσχη διοργανώνει την ανάβαση Cuesta de Castrejana, το Circuito de Getxo-Berango καθώς και την ανάβαση Cuesta de Cristo. Το 1932 η λέσχη οργανώνει το πρώτο Tourist Trophy στην Ισπανία αλλά και το εθνικό πρωτάθλημα για τα 250 και 350cc. Το 1933, γίνεται το δεύτερο Tourist Trophy και το εθνικό πρωτάθλημα για τα 250, 350 και 500cc.

Mπιλμπάο, 14-16 Αυγούστου 1932

Ο Martín Lafont χρηματοδότησε όλες τις ετοιμασίες για τον αγώνα που ξεκίνησε στις 14 Αυγούστου του 1932 στις 3:30 το απόγευμα. Οι διοργανωτές ήταν ιδιαίτερα χαρούμενοι αφού για το σπουδαίο αυτό μοτοσυκλετιστικό δρώμενο θα ερχόντουσαν οι επίσημοι αναβάτες της Norton και της Rudge από την Αγγλία, οι Γάλλοι αστέρες της εποχής Clermont, Nandon, Lafon, Terige και Boulanger, ενώ ο πρόεδρος της Ιταλικής Ομοσπονδίας Μοτοσυκλέτας είχε υποσχεθεί ότι στο βασκικό ΤΤ θα αγωνίζονταν οι Alfredo Panella, Ricardo Brusi και Carlo Fumagalli με τα “factory” Moto Guzzi των 250 και 500cc. Επαφές είχαν γίνει και με την DKW για να αγωνιστούν οι εργοστασιακοί αναβάτες της ενώ δύο Πορτογάλοι πρωταθλητές, ο Jorge Black με ένα Rudge 500 κυβικών και ο Feixeira με ένα 350άρι Norton θα έπαιρναν και αυτοί εκκίνηση. Τέλος θα συμμετείχαν οι Ισπανοί Fernando Aranda, Manuel Alegre, ο Ernesto και Joaquin Vidal (πατέρας και γιός), ο Ignacio Faura, ενώ από το Biscay θα ερχόντουσαν ο Luis Bejarano με Douglas και οι Alejandro Arteche και Careaga με τα ταχύτατα πεντακοσάρια Ariel Red Hunters. Ο Santos Mateo συμμετείχε με Moto Guzzi 500cc.

H ομάδα του Bilbao εργάστηκε σκληρά για να είναι όλα έτοιμα στις 11 και 12 Αυγούστου ούτως ώστε να γίνουν τα δοκιμαστικά. Τα πιτς είχαν τοποθετηθεί στο Basurto, μπροστά από το νοσοκομείο. Το ΤΤ του 1932 ήταν το πρώτο που θα λάμβανε χώρα στην ισπανική επικράτεια, οπότε οι διοργανωτές ήθελαν να έχει μεγάλη επιτυχία για να καθιερωθεί στο διεθνές αγωνιστικό καλεντάρι. Φίλαθλοι ήρθαν από ολόκληρη την Ισπανία αλλά και από τις γύρω περιοχές όπως την δυτική Γαλλία. Στις 14 Αυγούστου η καταρρακτώδης βροχή από τα ξημερώματα έως και λίγο πριν την εκκίνηση δημιούργησε δύσκολες συνθήκες για τους αναβάτες. Συνολικά, οι αγωνιζόμενοι οδήγησαν για 15 γύρους και 135.75km με την καρό σημαία να βλέπουν πρώτοι ο Βρετανός Graham Walker με Rudge, ο Γάλλος Edmond Boulanger με Terrot, ο Γάλλος Marcel Clermont με Rudge, ο Ισπανός Antonio Moxó με Rudge, ο Ισπανός Emilio Tintoré με Dunelt, ο Ιταλός Valerio Riva με Aquila, ο Βρετανός Francis Beart με Cotton, ενώ την οκτάδα συμπλήρωσε ο επίσης Βρετανός Leo H. Davenport με New Imperial.

Η δεύτερη μέρα ήταν αφιερωμένη στη μεγάλη κατηγορία, αυτή των 500cc, όπου οι αναβάτες αγωνίστηκαν για 18 γύρους και κάλυψαν 160km. Πρώτος τερμάτισε ο Βρετανός Manuel Alegre με Rudge, δεύτερος ο Ισπανός Manuel Ruiz με Ariel, τρίτος ο Valerio Riva με Aquila, τέταρτος ο Ισπανός Joaquín Vidal με Norton, πέμπτος ο Γάλλος André Naudon με Velocette, έκτος ο Πορτογάλος Alejandro Black με Rudge, έβδομος ο Βέλγος Marcel Goedhuyss με Norton και όγδοος ο Ισπανός Alejandro Arteche με Ariel.

Οι προσπάθειες της τοπικής λέσχης για την καθιέρωση ενός σημαντικού αγώνα road racing δεν θα αποδώσουν τελικά καρπούς, πράγμα στο οποίο συνετέλεσε και η πολιτική αβεβαιότητα που υπήρχε την περίοδο εκείνη στην Ισπανία αλλά και στη Χώρα των Βάσκων. Ο Ισπανικός Εμφύλιος (για την ιστορία, η πόλη της Γκερνίκα βρίσκεται 30km από το Μπιλμπάο) και εν συνεχεία ο Β Παγκόσμιος Πόλεμος θα αποτελέσουν την ταφόπλακα στην επιθυμία των Βάσκων για έναν διεθνή αγώνα Tourist Trophy στο μέρος τους. Όμως, το ΤΤ του 1932 πέρα από μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ιστορία θα αποτελέσει ένα σημαντικό λιθαράκι για το χτίσιμο της αγάπης γύρω από την μοτοσυκλέτα στην Χώρα των Βάσκων. Δεν είναι τυχαίο ότι η ευρύτερη περιοχή των Βάσκων-όπως το Biarritz της Γαλλίας με το διάσημο Wheels and Waves αποτελεί «σφηκοφωλιά» για όλους του λάτρεις κλασσικών και custom μοτοσυκλετών.

Υ.Γ. 17 διαφορετικές εταιρείες μοτοσυκλετών είδαν την καρό σημαία στο Tourist Trophy του Μπιλμπάο και από αυτές μόνο η Norton υφίσταται ακόμα (αν και δεν θα έλεγε κανείς ότι με τις οικονομικές/δικαστικές περιπέτειες αλλά και την περιορισμένη παραγωγή είναι «κανονικό» εργοστάσιο). Όλες οι άλλες χάθηκαν στο πέρασμα των δεκαετιών. Κάποιες βιοτεχνίες βομβαρδίστηκαν κατά τον ΒΠΠ και δεν άνοιξαν ποτέ ξανά. Κάποιες άλλες χρησιμοποιήθηκαν για την παραγωγή όπλων. Κάποιες δεν κατάφεραν να εκσυγχρονιστούν, άλλες πάλι παραήταν μπροστά από την εποχή τους. Μερικές είχαν μικρή παραγωγή, ενώ άλλες έβγαιναν με το κιλό.
Για την ιστορία, οι μοτοσυκλέτες που τερμάτισαν στο Bilbao TT του 1932: από το Μπέρμινγχαμ oι Rudge, New Imperial, Velocette, Norton, Ariel, BSA, από τη Βουργουνδία η Terrot, από το Σέφιλντ η Dunelt, από τη Μπολόνια η Aquila, η Cotton από τα σύνορα με την Ουαλία, από τα δυτικά Midlands η AJS και η Sunbeam, από το Σικάγο η Excelsior, από το Μπρίστολ η Douglas, η Sarolea από το Βέλγιο, η Soyer από το Colombes της Γαλλίας και τέλος η Motosacoche από την Γενεύη.